CP122 – Người Ethiopia cỗ làm tính nhân như thế nào?
Ngàn năm về trước, người Ethiopia có cách làm toán nhân rất lạ lùng như dưới đây, khác với phương cách ngày nay. Thí dụ: ngày nay, ta nhân 19 với 23 như sau:
Đó cũng chính là trường hợp của bài toán nhân 19 x 23 bên trên.
Các số trung gian 92 = 4 x 23 và 184 = 8 x 23 ứng với các số chẳn 4 và 2 trong cột 1 không cần thiết nữa trong kết quả vì đã có chứa trong kết quả theo sau đó là 368 = 16 x 23.
Còn tại sao các số 23, 46 và 368 ứng với các số lẻ 19, 9 và 1 trong cột 1 lại là thành phần phải tính của tích số? Thật ra các số đó gây ra từ phần lẻ của các số trong cột 1, thí dụ 9 thay vì phải 9.5.
Thật vậy, xét 2 hàng (1) và (2) trong bảng 1. Hàng (2), đúng ra phải là (9.5 46), tức là:
19 x 23 = 9.5 x 46 = (9 x 46) + 0.5 x 46 = (9 x 46) + 23 => Số 23 phải cộng trong tích số
Xét 2 hàng (2) và (3). Hàng (3), đúng ra phải là (4.5 92), tức là:
9 x 46 = 4.5 x 92 = 4 x 92 + 0.5 x 92 = 4 x 92 + 46 => Số 46 phải cộng trong tích số
Sau cùng, số 368 phải cộng trong tích số vì có chứa các số trung gian ứng với các số chẳn trong cột 1.
Kết quả của phép nhân 19 x 23 = 23 + 46 + 368 = 437.
Một cách giải thích khác:
ĐỌC VUI VÀ SUY NGHĨ 